Zamek w Olsztynie
Gmina Olsztyn położona na Jurze Krakowsko - Częstochowskiej, 12 km na południowy wschód od Częstochowy, leży w granicach Parku Krajobrazowego, a na terenie gminy znajdują się rezerwaty "Zielona Góra" i "Sokole Góry”. Okolice Olsztyna są jednym z najbardziej malowniczych zakątków Jury, a jedną z największych atrakcji turystycznych są ruiny zamku, który powstał na początku XIV w., wzniesiony na wzgórzu, wśród wapiennych skał przez Kazimierza Wielkiego należał do nadgranicznych warowni małopolskich. Zamek wielokrotnie wcześniej najeżdżany w 1587 roku odparł oblężenie wojsk arcyksięcia Maximiliana, przy czym został poważnie uszkodzony. Wraz z rozwojem technik wojennych, które zminimalizowały znaczenie strategiczne położenia budowli, zamek w Olsztynie stracił znaczenie. W 1655 r. zdobyty został przez Szwedów i od połowy XVII w. popadał w ruinę. W 1722 r. zamek został częściowo rozebrany na potrzeby budowy kościoła w Olsztynie. Do dzisiejszych czasów zachowały się tylko fragmenty murów obronnych. Najbardziej okazałą częścią ruin jest 35 metrowa, okrągła wieża, która służyła jako więzienie dla skazanych na śmierć głodową, a w czasie wojen była ostatnim schronieniem dla oblężonych. W południowej i wschodniej części dziedzińca można oglądać fragmenty pomieszczeń mieszkalnych, a poza granicą murów prostokątną basztę obserwacyjną.
Kolejną z atrakcji turystycznych, którą należy odwiedzić jest kościół parafialny pod wezwaniem Św. Jana Chrzciciela. Ufundowany został przez starostę olsztyńskiego Jerzego Dominika Lubomirskiego w latach 1722-26, jest to przykład kościoła jednonawowego, który został wybudowany na planie krzyża. Do jego budowy użyto m. in. kamieni z ruin zamku. W murze otaczającym kościół znajduje się kapliczka z obrazem św. Barbary z początków XVIII w. Będąc w Olsztynie koniecznie trzeba zobaczyć ruchomą szopkę autorstwa rzeźbiarza Jana Wiewióra, który przedstawił sceny z życia Świętej Rodziny i tradycje ludowe mieszkańców Jury Krakowsko – Częstochowskiej, a każda z ośmiuset figur została dopracowana w najmniejszym szczególe. Szopka była wykonywana przez artystę 15 lat, ale dzieło nadal nie jest w pełni ukończone, w dalszym ciągu jest rozbudowywane. Nad całością góruje makieta olsztyńskiego zamku.
Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela
Różnorodne sporty
Obszar gminy jest terenem dogodnym do uprawiania różnorodnych sportów takich jak: wspinaczka skałkowa, paralotniarstwo, turystyka piesza, rowerowa i konna czy speleologia. Na terenie Olsztyna i okolic odbywają się różne imprezy rekreacyjno - sportowe i kulturalne.
Najchętniej wybieranym celem wycieczek pieszych i rowerowych są Sokole Góry. Jest to największy rezerwat przyrody znajdujący się na terenie Wyżyny Krakowsko - Częstochowskiej. Sokole Góry składają się z dziesięciu wzniesień i skalistych masywów, tworzących rodzaj gniazda górskiego, wzniesionego przeciętnie z ok. 100 m nad okoliczny teren (ok. 400 m n. p. m.).
W Sokolich Górach znajduje się kilkanaście jaskiń, z których najsłynniejsze to jaskinie:
Jaskinia Olsztyńska - jaskinia położona w północno - zachodniej odnodze góry pustelnicy w górach sokolich, stanowi jeden system wraz z Jaskinią Wszystkich Świętych i należy do największych i najciekawszych jaskiń na jurze.
Jaskinia Pod Sokolą Górą (Pochyła, Zimna) - jaskinia ta położona jest w górze Puchacz, w pobliżu szczytu sokolej góry po jej północnej stronie.
Jaskinia Studnisko - znajduje się w pobliżu jaskini pochyłej. Jej głębokość (-75,5 m) powoduje, że obecnie jest to najgłębsza znana na terenie wyżyny krakowskiej jaskinia. Pod względem długości korytarzy (296 m) jest na tym terenie jedenasta.
Jaskinia Wszystkich Świętych - w górze pustelnica, w sokolich górach. Jaskinia stanowi wraz z jaskinią olsztyńską jeden system. Obie jaskinie łączy niski, powstały na styku ławic korytarz.
Jaskinia Urwista - zajmuje 6. miejsce na jurze pod względem głębokości. Jej długość to 132 m, głębokość - 39 m.
Jaskinia Koralowa - znajduje się na południowym stoku Pustelnicy w Górach Sokolich. Przypadkiem została odkryta w latach 1918-39 przez poszukiwaczy szpatu. Od 1966 r. zabezpieczona jest kratą. Nazwa pochodzi od oryginalnych nacieków.
Sokole góry
Góry Towarne
Kolejnym punktem na szlaku atrakcji w okolicach Olsztyna, który warto zobaczyć są Góry Towarne z ciekawymi ostańcami i jaskiniami, rezerwat przyrody "Zielona Góra" i jeziorko krasowe, które jest zjawiskiem występującym rzadko, a w Polsce można zobaczyć podobne jedynie na Lubelszczyźnie.
Góry Towarne leżą 3 km na północ od Olsztyna w pobliżu miejscowości Kusięta. Ich najwyższy szczyt to Lisica (349 m n. p. m.). W przeciwieństwie do Sokolich Gór są to tereny bezleśne, jednakże mają cechę wspólną, którą są jaskinie. Jaskinie Towarna i Dzwonnica tworzą system o łącznej długości 170 m. W Górach Towarnych znajduje się również Jaskinia Cabanowa o długości 47 m.
Jezioro Krasowe w Kusiętach jest położone w dnie szerokiego obniżenia dolinnego. Zasięg jeziorka zmienia się sezonowo i jest uzależniony od ilości opadów. Jest to forma krasowa, powstała w miejscu dużego leja krasowego (lub kilku połączonych lejów) i jest unikatowym obiektem w skali całego kraju, gdyż podobne formy można znaleźć tylko na obszarach krasowych Wyżyny Lubelskiej.
Od 2007 r. Olszyn jest bogatszy o wspaniałą atrakcję turystyczną, którą jest Dworski Spichlerz Galeriowy z 1783 r. , przeniesiony z miejscowości Borowno. Położony u podnóża ruin zamkowych z łatwością wpisał się w ich scenerię. Otrzymał również nagrodę Generalnego Konserwatora Zabytków - „Zabytek Zadbany” w 2008 r. i jest jednym z niewielu w regionie przykładów staropolskiej architektury ludowej.